Τίτλος μαθήματος:           Νεοελληνική Γλώσσα

Κωδικός μαθήματος:        ΓΛ0302

Τύπος μαθήματος:            Υ

Έτος σπουδών:                 2ο

Εξάμηνο:                           Χειμερινό

ECTS:                                 4,5

Προαπαιτούμενα:             –

Διδάσκων:                         Γιώργος Ανδρουλάκης
Σκοπός του μαθήματος: 

είναι όχι μόνο η εξοικείωση των φοιτητών με βασικές δομές της γραμματικής της Νέας Ελληνικής αλλά κυρίως η συνειδητοποίηση της λειτουργικότητας των γραμματικών κατηγοριών. Εξετάζονται στοιχεία φωνολογίας της Νέας Ελληνικής, σχέσεις γραφής και προφοράς και κατηγορίες του συστήματος του ονόματος και του ρήματος. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στους τρόπους με τους οποίους οι γραμματικές κατηγορίες συντελούν στη δόμηση του μηνύματος και αξιοποιούνται στις επιλογές του ομιλητή κατά τη χρήση της γλώσσας και την οργάνωση της πραγματικότητας. 

Περιεχόμενο του μαθήματος:

Βασικά στοιχεία αρθρωτικής Φωνητικής. Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο. Φωνήματα και αλλόφωνα της Νέας Ελληνικής. Σχέση γραφής και προφοράς. Απλοποιήσεις στην ορθογραφία. Το τελικό -ν. Τονισμός. Άρθρο: συντακτικά και σημασιολογικά χαρακτηριστικά. Το φυσικό και το γραμματικό γένος. Πτώσεις. Επίθετα: κατηγοριοποίηση και λειτουργία. Ρηματικός χρόνος. Ποιόν ενέργειας. Έγκλιση και Τροπικότητα. Οι μετέχοντες: σημασιολογικοί ρόλοι. Η συντακτική προβολή των μετεχόντων: Φωνή και διάθεση. Η λειτουργική προοπτική της πρότασης. Η σειρά των όρων της πρότασης.

Διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι: 

διαλέξεις, ομαδικές παρουσιάσεις εκ μέρους των φοιτητών σχετικές με τα υπό εξέταση φαινόμενα.

Μέθοδος αξιολόγησης/βαθμολόγησης: 

παρουσιάσεις κατά τη διάρκεια του εξαμήνου (προαιρετικές) και τελική γραπτή εξέταση.

Συνιστώμενη βιβλιογραφία προς μελέτη:

1. Κλαίρης, Χρ. & Μπαμπινιώτης Γ. (σε συνεργασία με τους Α. Μόζερ, Αικ. Μπακάκου-Ορφανού & Στ. Σκοπετέα) (2005). Γραμματική της Νέας Ελληνικής. Δομολειτουργική-Επικοινωνιακή. Αθήνα : Ελληνικά Γράμματα.
2. Holton, D., Mackridge Ρ., Φιλιππάκη-Warburton Ει.  (1999). Γραμματική της Ελληνικής Γλώσσας. Αθήνα : Πατάκης.

• Mackridge, Ρ. (1990). Η Νεοελληνική Γλώσσα. Περιγραφική ανάλυση της Νεοελληνικής Κοινής. Αθήνα : Πατάκης.
• Τριανταφυλλίδης, Μ. (1949). Μικρή Νεοελληνική Γραμματική. Αθήνα :
• Τζάρτζανος, Αχ. (1946¹/1996). Νεοελληνική Σύνταξις (της κοινής δημοτικής). τ. Α΄ & Β΄. Θεσσαλονίκη : Αφοί Κυριακίδη.